Is een alternatieve vluchtroute verplicht bij het plaatsen van een huislift?

Bij de installatie van een huislift willen veel woningeigenaren weten of zij verplicht zijn om een alternatieve vluchtroute (zoals een trap) te behouden. De Nederlandse regelgeving is hierover duidelijk: een huislift mag nooit worden gezien als vluchtroute, en er moet altijd een fysieke, veilige route aanwezig blijven in geval van brand of calamiteiten.

Deze verplichting komt voort uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), dat per 1 januari 2024 het vroegere Bouwbesluit 2012 heeft vervangen. Ook tijdens vergunningsprocedures en controles door gemeenten wordt hier streng op gehandhaafd.

Waarom is een vluchtroute verplicht bij een huislift?

Een huislift kan in geval van brand, rookontwikkeling of stroomuitval onbruikbaar of gevaarlijk worden. Daarom wordt een huislift wettelijk . Om bewoners te beschermen moet er altijd een onafhankelijke fysieke route (meestal een trap) beschikbaar zijn.

Kernpunten:

• Een huislift telt niet als vluchtroute.
• Bewoners moeten altijd via een trap of andere route de woning kunnen verlaten.
• De verplichting geldt zowel voor nieuwe woningen als bestaande woningen die worden verbouwd.

Wet- en Regelgeving: Bbl, Bouwbesluit & Artikelverwijzingen

De verplichting voor een alternatieve vluchtroute staat in meerdere artikelen uit het Bbl (Besluit bouwwerken leefomgeving). De belangrijkste artikelen zijn:

Bbl – Brandveiligheid & Vluchtroutes

• Artikel 2.88 Bbl – Veilig vluchten
  Een bouwwerk moet ten minste één veilige vluchtroute hebben die onafhankelijk functioneert van installaties zoals liften.
• Artikel 2.89 Bbl – Eisen aan vluchtroutes
  De vluchtroute moet bruikbaar blijven bij brand, rook en uitval van elektrische installaties.
• Artikel 2.90 Bbl – Zelfredzaamheid
  Bewoners moeten zelfstandig het bouwwerk kunnen verlaten, ook als liftinstallaties uitvallen.

Liften & gebruikseisen

• Artikel 4.218 Bbl – Gebruik van huisliften bij brand
  Een lift is niet bedoeld voor gebruik als vluchtweg bij brand.
• Artikel 4.221 Bbl – Installaties moeten veilig uitschakelen
  Liften schakelen bij brand vaak automatisch uit en zijn daarmee per definitie geen veilige vluchtroute.

Ook de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) verplichten huisliftinstallateurs en aannemers om brandveiligheid en vluchtroutes te borgen bij verbouwingen waarbij een trap verdwijnt.

Wanneer moet je een alternatieve trap of vluchtroute maken?

1. De lift vervangt de bestaande trap

Dit is de meest kritieke situatie. Als de trap verdwijnt, moet er volgens artikel 2.88 Bbl .

2. De huislift blokkeert een deel van de bestaande vluchtroute

Als de doorgang te smal of onveilig wordt, moet een nieuwe vluchtweg worden gecreëerd.

3. De lift komt naast de trap te staan

Dit is meestal géén probleem. De oorspronkelijke trap blijft de primaire vluchtroute en voldoet aan de wet.

Risico’s als er géén alternatieve vluchtroute is

• ❌ Afwijzing van de omgevingsvergunning
• ❌ Overtreding van veiligheids- en bouwvoorschriften
• ❌ Verzekeringsproblemen bij brand
• ❌ Aansprakelijkheid bij ongevallen
• ❌ Onveilige situatie voor bewoners

Het is dus essentieel om de bestaande vluchtsituatie te laten beoordelen voordat een lift wordt geplaatst.

Hoe creëer je een alternatieve vluchtroute?

• Nieuwe trap op andere locatie – vaak een compacte spiltrap of rechte trap.
• Een tweede trap behouden of herplaatsen – veel gebruikt in woningen met beperkte ruimte.
• Vluchtroute via andere ruimtes – bijvoorbeeld via een aanbouw, hal of berging.
• Maatwerkoplossingen – bij complexe woningen wordt een bouwkundige berekening gemaakt.

Advies bij het plaatsen van een huislift

Wil je een huislift installeren? Controleer dan altijd:

• Of de huidige trap voldoet als vluchtroute.
• Welke eisen de gemeente stelt volgens Bbl en Omgevingswet.
• Of er verbouwingen nodig zijn om te voldoen aan brandveiligheidseisen.
• Of installateurs rekening houden met de wettelijke verplichtingen.

Via Liftoffertes kun je vrijblijvend huislift offertes ontvangen van erkende installatiebedrijven die rekening houden met alle brandveiligheids- en vluchtwegnormen.

Conclusie

Volgens de Nederlandse wetgeving – met name artikel 2.88 t/m 2.90 Bbl en artikel 4.218 – is een alternatieve vluchtroute verplicht wanneer een huislift wordt geplaatst. Een lift mag nooit dienen als vluchtweg. Als de bestaande trap verdwijnt, moet er verplicht een nieuwe trap of vluchtroute worden aangebracht.

Door dit goed te regelen, voorkom je problemen met vergunningen, verzekeringen en – vooral – de veiligheid van bewoners.